آیتالله العظمی محمدباقر محسنى ملایرى (ره)
درجه : عالم دینى و مجتهد جامع الشرایط با ۱۴ اجازه اجتهاد
تولد: ۱۳۲۴ ق. درگذشت: ۲۲ مهر ۱۳۷۴، تهران
آرامگاه : قم – حرم مطهر حضرت معصومه (س)
آیتالله العظمی محمدباقر محسنى ملایرى (ره)پس از گذراندن دوره مقدمات و سطح حوزه نزد اساتیدى همچون آیتالله خراسانى، حاج شیخ حسن قرسى، آیتالله آقازاده خراسانى، ابوالقاسم قمى، میرزا مهدى اصفهانى و حاج آقا بزرگ حکیم الهى در حکمت و فلسفه تلمذ نمود. با تأسیس حوزهى علمیهى قم، به این شهر هجرت کرد و در محضر آیات عظام حائرى یزدى و …… به تحصیل پرداخت و به درجهى اجتهاد نایل آمد. وى داراى چهارده اجازهى اجتهاد از مراجع مسلم از جمله آیتالله اصفهانى بود.
آیتالله محسنى ملایرى در رسیدگى به امور مردم اهتمام داشت و احداث حوزه علمیه باقریه، حسینیه و کتابخانهاى در ملایر از اموال شخصى خود و تعیین موقوفات براى آن را مىتوان از خدمات اجتماعى وى دانست. از آثار قلمى ایشان گذشته از تقریر و تلخیص مطالب مستفاد از اساتید، رسالهاى به نام تطبیق الادیان را مىتوان نام برد. آیتالله محمدباقر محسنى ملایرى در سن نود و دو سالگى پس از یک دوره بیمارى و بر اثر سکته قلبى در بیمارستان ساسان درگذشت. محمدباقر محسنى فرزند مرحوم آقا شیخ ابوالقاسم از علماء مبارز و بنام معاصر در ملایر است. وى در حدود ۱۳۲۴ قمرى در در جوار حرم مولای متقیان حضرت علی ابن ابی طالب (ع) دیده به جهان گشود و در خدمت والدش که از اعاظم و اجلاء حوزه درس مرحوم آیتاللَّه آخوند خراسانى بوده است به ایران آمده و در ملایر اقامت نموده و دروس مقدماتى و سطوح را از محضر آن مرحوم و سایر اعلام مانند مرحوم آمیرزا هدایتاللَّه مشهور به (آقانجفى) استفاده نموده سپس براى تکمیل تحصیل به ارض مقدسه خراسان مشرف و از محضر اساتید بزرگ مانند مرحوم آقا شیخ حسن برسى و مرحوم آیتاللَّه حاج میرزا محمد آقازاده کفائى و مرحوم آیتاللَّه قمى و عالم ربانى مرحوم آیتاللَّه آقامیرزا مهدى اصفهانى (در فقه و اصول) و نیز حکیم المتاله آقابزرگ حکیم (در حکمت و فلسفه) استفاده نموده و در خلال آن تدریس سطوح داشته و پس از آن به قم آمده و برههاى از زمان را از محضر مرحوم آیت العظمى حایرى و مرحوم آیتاللَّه آقا شیخ ابوالقاسم قمى استفاده نموده و هم در این اواخر چندى از محضر آیت العظمى بروجردى مستفیض و تا حال تحریر در ملایر به انجام وظائف دینى از اقامه جماعت و تدریس و غیره اشتغال دارد.
آثار علمى و خدمات اجتماعى معظمله از این قرار است:
۱- تقریرات و تلخیص مطالب مستفاده از اساتیدشان
۲- رساله تطبیقالادیان.
خدمات اجتماعى(آثار خالده و باقیاتالصالحات ایشان) معظمله از این قرار است:
۱- احداث بناء حوزه علمیه باقریه ملایر که به نام چهارده معصوم (ع) داراى چهارده اطاق و مدرس و کتابخانه از مال شخصى خودش.
۲- بناء مسجد در جنب همان مدرسه بنام مسجد سجاد که اکنون مفروش و معمور مىباشد.
۳- ساختمان عمارتى با کتابخانه در جنب مدرسه و مسجد مزبور براى استفاده عموم و مدرس مدرسه و امام مسجد مزبور که دائما در آن ساختمان سکونت داشته باشد به مخارج شخصى.
۴- ساختمان مسجدى بنام صفى با دوازده باب دکان کنار میدان پهلوى سابق ملایر که واقف آن مرحوم حاج اصغر صفى و تولیت آن با ایشانست.
۵- تعمیرات مدرسه و مسجد شیخالملوکى فرزند مغفور فتحعلى شاه قاجار که بانى و مؤسس مدرسه و مسجد و تکیه و شانزده باب دکان و حمام و سراى بوده و نظارات و تولیت آن با اعلم علماء شهر ملایر معظمله مىباشد.
۶- احیاء موقوفات مرحوم حاج عیسىخان بیگدلى که در تهران نیز موقوفاتى دارد و قریب یکصد و بیست سالست وقف نموده و تولیت آن را با اعلم علماء شهر قرار داده که اکنون دست ایشانست.
۷- احیاء موقوفات دیگر از قبیل موقوفات حاج شیخ محمدعلى افصحى و حاج رئیسالتجار و حاج عبداللَّه و احداث موسسات خیر در قراء و قصبات از محل موقوفات و آثار و خدمات دیگر ادام اللَّه عمره و توفیقه.
نگارنده کتاب گلزار مشاهیر در مورد معظم له می گوید: جناب آیتاللَّه محسنى مضافاً از مراتب علمى و خدمات دینى در موضوع استخاره ید طولائى دارند و از غالب شهرها مردم راجع به حوائج خود کتبا و یا شفاها به ایشان رجوع کرده و طلب استخاره مىنمایند.
منبع (تا اینجا): پاتوق بچه های ملایر
در پایان به نقلی از مكاشفه آيت اللَّه محسنى می پردازیم
يكى از علمايى كه محضر او را درك كردم، مرحوم آيت اللَّه آقاى حاج شيخ محمدباقر محسنى ملايرى بود كه چند سال قبل در قم وفات يافت. او از اصحاب مرحوم حاج شيخ حسنعلى اصفهانى بود و از ايشان قضاياى متعدد، در خاطر داشت. آن مرحوم در استخاره با قرآن در عصر خود بى نظير بود و مردم حتى از آمريكا و اروپا به وسيله تلفن و يا نامه از ايشان استخاره مىخواستند.
اين امتياز براى ايشان، در اثر ادبى بود كه در باره مرقد مطهر حضرت رضاعليهالسلام اِعمال نموده بود. جريان را در شبى از شبهاى ماه رمضان كه به ديدار ايشان رفته بودم، چنين شرح داد:
حدود دو سال در مدرسه بالا سر مشهد مقدّس - كه فعلاً تخريب و جزء يكى از رواقهاى حرم رضوى است - حجرهاى داشتم مشرِف به بالا سر قبر مطهر، و معروف بود كه حاجى سبزوارى سالها در آن سكونت داشته است. در مدتى كه اقامت داشتم به احترام قبر مطهر پايم را دراز نمىكردم. خوابم به صورت نشسته بود. بعد از دو سال كه طبق معمول سحرها به حرم مىرفتم، از طرف پشت سر قبر مطهر وارد حرم شدم، مكاشفهاى رخ داد: مشاهده كردم كه وجود مقدس امامعليهالسلام به استقبالم آمد و يك بشقاب خوراكى، شبيه نقلهاى برنجى شكل در دست دارند؛ به من تعارف نمودند، مقدارى برداشتم و خوردم. از آن تاريخ علم استخاره به من داده شد. ايشان فرمود: اين قسمت مكاشفه را براى كسى جز شما نگفتهام (اين چنين يادم هست)
منبع: کتاب اینه ی اسرار حسین کاظمی قمی