عفو و گذشت در آيينه آيات و روايات

عفو از جمله صفاتی است که خدا در دنیا وآخرت همه بندگانش را به این لباس می پوشاند پس لازم است بندگان هم، یکدیگر را عفو کنند واز هم بگذرند واگر احیاناّ کسی عمداّ ویا سهواّ بدی کرد با خوشروئی واحسان از هم بگذریم تا که خداوند هم به لطفش از بدیها ولغزشهای ما در گذرد.

خداوند در قرآن کریم به پیامبر اکرم (صل الله علیه وآله)می فرمایند:«خُذِ الْعَفْوَ وَأْمُرْ بِالْعُرْفِ وَأَعْرِضْ عَنِ الْجَاهِلِينَ »(اعراف199) ای پیامبر؛همواره بدیهای اشخاصی را که به تو بدی می کنند بپوشان واز انتقام صرف نظر کن، البته این حق خود شخص است که سیره پیامبراکرم(ص) هم در تمام زندگی شریفشان همین بود که از احدی برای خود انتقام نگرفت اما در مواردی که حق دیگران مطرح باشد،عفو وگذشت جایز نیست،چرا که کمک به ظالم بوده وآیات وروایات هم در این زمینه از ظلم و کمک به ستم کاران وخضوع در برابر آنان نهی می فرمایند.

رفتار پیامبر اکرم (ص) با قاتل حمزه سیدالشهدا پس از فتح مکه خود گواه براین مطلب است که حضرت ابتداّ عفو عمومی نمودند وغلام وحشی با پشیمانی وتوبه نزد رسول خدا آمد وطلب بخشش کرد وحضرت او را بخشیدند وهمچنین یوسف پیامبر(علیه السلام) وقتی دید برادرانش از رفتار خویش پشیمان ونادم هستند در حالی که او را به چاه انداخته اند و چهل سال از پدر خویش دور کرده اند وسالهای متمادی در زندان عزیز مصر زندگی کرد ، ولی به رغم همه اینها حضرت یوسف(علیه السلام) هرگز بر آنان خشمگین نشد و حتی چندین سال با برادرانش زندگی کرد. اما هیچگاه اسم چاه را بر زبان جاری نساخت تا مبادا آنها فکر کنند که یوسف به آنها طعنه می زند.

حال ما به عنوان یک محب صادق وپیرو واقعی در مکتب اهل بیت (علیهم السلام)موظف هستیم کلام مولایمان اباعبدالله الحسین(علیه السلام) را همیشه وهمه وقت سر لوحه خود در زندگی قرار دهیم که فرمودند: «لو شتمني رجل في هذه الأذن - و أومی إلی الیمنی - و اعتذر لي في الاخری لقبلت ذلک منه، و ذلک أن أمیر المومنین علي بن أبي طالب(ع) حدثني أنه سمع جدي رسول الله (ص) یقول: لا یرد الحوض من لم یقبل العذر من محق أو مبطل». 

اگر مردی در این گوشم (اشاره به گوش راست خود کرد)مرا دشنام دهد و در گوش دیگرم از من پوزش بخواهد، پوزش او را می پذیرم ، چرا که امیر المومنین علی بن ابی طالب برایم نقل کرد که از جدم رسول خدا شنیدند  که می فرمودند: بر حوض کوثر وارد نمی شود کسی که عذر غذر خواهی را نپذیرد (موجه باشد یا غیر موجه).

و در واقعه عاشورا خواندیم وشنیدیم که حضرت از خطای عظیم حربن یزید ریاحی گذشتند در حالی که حر اولین فردی بود که راه  بر فرزند پیامبر بست و اولین فردی بود که دل بچه های امام حسین(علیه السلام) را لرزاند و قلب حضرت زینب(س)را شکست ولی با این همه لغزش، حضرت به او فرمودند: یا حر « ارفع راسک » سرت را بالا بگیر.